هر آن چه باید درمورد کور رنگی بدانید
کور رنگی یک بیماری است که از اختلال ارثی وابسته به کروموزوم X مغلوب ناشی می شود. در این بیماری فرد نمی تواند یک یا برخی رنگ ها را تشخیص دهد. سلول هاي مخروطي چشم افراد کور رنگ، رنگ دانه ايي که موجب می شوند رنگ ها دیده شوند را ندارند. به همین خاطر است که افراد مبتلا به این بیماری برخی رنگ ها را با طیفی از رنگ های خاکستری و سیاه اشتباه می گیرند.
كور رنگي چیست؟
کور رنگی دارای انواع متفاوتی است. معمول ترین نوع آن به این صورت است که نمی توان رنگ سبز وقرمز را از یکدیگر تشخیص داد. این که نتوانید تشخیص دهید آیا جسم قرمز یا سبز است یا این که آبی است یا زرد می تواند نشان دهنده اصلی ترین علامت این بیماری باشد. بر خلاف تصوراتی که عموم دارند، افراد مبتلا به این عارضه به ندرت دید خاکستری دارند. طبق آمار به دست آمده وجود این بیماری ژنتیکی در مردان حدود هشت برابر بیشتر از زنان مشاهده شده است. دلیل این امر وجود ژن های مسئول بر روی کروموزوم X و ارث بری تقریبا همیشگی آن ها از مادر به پسر است.
انتقال این بیماری می تواند از طریق وراثت باشد. راه دیگری که این بیماری را ایجاد می کند، بیماری های عصب بینایی یا شبکیه و یا بیماری چشم شناخته می شوند. در این گونه شرایط، تنها چشمی که دارای مشکل است به این عارضه دچار می شود. با گذر زمان این بیماری بدتر می شود تا جایی که این امکان وجود دارد که کور رنگی کامل به وجود بیاید و در این شرایط بیمار دارای دیدی خاکستری است. اکثراین بیماران برای این که آبی و زرد را تشخیص دهند به مشکل بر می خورند. این بیماری می تواند زندگی را تغییر دهد، یادگیری و خواندن را کاهش دهد. اما کودکان و بزرگسالانی که مشکلات بینایی رنگ دارند، این قابلیت را دارند که چگونگی حل مشکلات دیدن رنگ خود را فرا بگیرند.
علائم کور رنگی چیست؟
زمانی که سلول های شبكيه به طول موج گوناگون پاسخ ندهند، این بیماری به وجود می آید. شکل اسلول های گیرنده شبکیه، استوانه ای و مخروط مانند است. سلول های استوانه ای شکل به نور حساس هستند ومسئول دیدن اجسام بدون درنظرگرفتن رنک انهاست.کیرنده های مخروطی مسئولیت تشخیص رنگ را بر عهده دارند.
افرادی دچار این عارضه اغلب با مشکل تشخیص دو رنگ مانند قرمز و سبز، یاآبی و زرد مواجهه هستند. این افراد را کوررنگ خفیف می نامند اما دسته دیگری وجود دارند که به کلی نمی توانند رنگ را ببینند، این افراد را کور رنگ کامل می نامند و آن ها همه رنگ ها را در درجات مختلفی ازطیف خاکستری می بینند.
یک آزمون کور رنگی برای این که این بیماری و یا مشکل بینایی مشخص شود، توسط پزشک انجام می گیرد. در صورتی که فرد قبلاً می توانسته انواع رنگ ها را ببیند و به صورت ناگهانی برای دیدن رنگ به مشکل خورده است حتما باید با چشم پزشك مشورت کند. زیرا وقتی توانایی دیدن رنگ یا بخشی از بینایی رنگی به طور ناگهانی را از دست می دهید معمولا نشان از یک مشکل بینایی زمینه ای دارد.
سایر علل بیماری (غیرمادرزادی وژنتیکی) چیست؟
بیماری پاركينسون: اگر به این بیماری مبتلا شوید، سبب می شود سلول های عصبی در شبکیه چشم که برای پردازش بینایی از آن ها استفاده می شود، آسیب ببینند.
آب مروارید : آب مروارید لنز طبیعی چشم را کدر می کند و باعث به نظر رسیدن برخی از رنگ ها به صورت شسته می شود. این آسیب رنگی بر خلاف کور رنگی ژنتیکی، پس از این که عمل آب مرواريد انجام شد، درست می شود.
تیاگابین : درست است که تیگابین یک داروی ضد صرع شناخته می شود اما می تواند باعث کاهش دید رنگی تا 41 درصد در طول شود.
نوروپاتی اپتیک ارثی لبر: این مورد یک بیماری ارثی است که به طور معمول در مردان اتفاق می افتد واختلال دیدمرکزی وکوررنگی قرمز و سبز را در پی دارد.
سندرم کالمن : یک نوع بیماری ارثی است که غده هیپوفیزوکونادوتروپینها راتخریب نموده و باعث عدم بلوغ یاتاخیروعقب ماندگی بلوغ جنسی واختلال بویایی می شود.همچنین می تواند کوررنگی بدهد.
تشخيص این بیماری به چه صورتی است؟
آزمایش های فراوانی هستند که برای تشخیص این بیماری به کار می روند که آزمون ايشي هارا یکی از مواردآن ها می باشد. این بیماری معمولا با استفاده از چارت های رنگی به نام “صفحات آزمون ایشی هارا قابل تشخیص است. در این صفحات اعدادی که از نقطه های رنگی تشکیل شده اند در زمینه ای که از نقاطی به رنگ دیگری هستند، وجود دارند. افراد کوررنگ نمی توانند اعدادرنگی را تشخیص دهند و اعداد متفاوتی را گزارش می‌کنند. در صورت تشخیص مشکل در دید رنگی دربیمار استفاده از تست های دقیق تری همچون FD-15 ,FD-100 , CUTقابل انجام است. نمونه ای از این تستها را برای شما در این قسمت قرار داده‌ایم و شما می‌توانید چشم های خود را تست کنید. اگر قادر به پیدا کردن اعداد مخفی نیستید احتمالاً به این بیماری مبتلا هستید و لازم است به پزشک مراجعه نمایید. در حال حاضر تشخیص این اختلال در مدارس اغلب کشورها در کودکان بین ۶ تا ۱۲ سال انجام می شود.
تست کور رنگی در آزمایشات طب کار
مبتلا شدن به این بیماری می تواند برای کارگران وهمکاران شاغل در بخش صنعت خطرناک باشد و باعث ایجاد حوادث جدی شود. زیرا این امکان وجود دارد که در تشخیص برخی آلارم ها یا دکمه ها مشکل به وجود بیاید و این مسئله بسیار خطرناک است.
یکی از بخش هایی که در معاینات طب کار انجام می شود که کارت سلامت رانندگان صادر شود، معاینه دید رنگ است. برخی مواقع در حین معاینه دید رنگی با عبارت هایی مانند ” من خیلی خوب میبینم چه نزدیک و چه دور” مواجه می شویم. در حالی که تیزبینی در دید دور و نزدیک با تست دید رنگی تفاوت دارد. امکان دارد فردی از دید دور و نزدیک خوبی برخوردار باشد اما به بیماری کوررنگی مبتلا باشد.
در این قسمت عکسی برای شما قرار دادیم که برای تست کور رنگی در معاینات و آزمایشات طب کار از آن استفاده می‌شود. اگر قادر به تشخیص اعداد نوشته شده در هر دایره نیستید بهتر است به پزشک مراجعه نمایید.
چگونه کور رنگی را درمان کنیم؟
متاسفانه تاکنون برای این بیماری هیچ درمانی موجودنیست. اگر به زودی آن را تشخیص دهیم باعث می شود از بروز مشکلات آموزشی در کودکان جلوگیری شود. در این شرایط لازم است والدین کودک با معلم او این مسئله را در میان بگذارند. استفاده از لنزهای مخصوصی که به دو صورت لنز تماسي و هم به صورت لنز عینک موجود هستند، توسط بیماران انجام می گیرد. در بسیاری موارد این امکان وجود دارد بیماران به جای این که رنگ را تشخیص دهند، از به خاطر سپردن ترتیب قرارگیری استفاده کنند. مثلا این که چراغ قرمز همیشه دربالای چراغ راهنمایی و چراغ سبز در پایین قرار می گیرد، توسط او حفظ می شود.گاهی بااستعمال لنزهای رنگی فرضا قرمز میتوان تاحدودی کوررنگی رااصلاح نمود.
دربعضی موارد میتوان اشتغال افراد دارای کوررنگی که شغلشان نیازبه دیدرنگی ندارندرابلامانع دانستوولی دربعضی مشاغل همچون تعمیرکاران وسایل برقی (که باسیمهای بارنگهای متفاوت ونزدیک به هم کارمی کنند)وجواهرسازان ونقاشان اتومبیا ومنازل وخلبانان و….بدلیل نیازشغلشان به تشخیص دیددقیق رنگی ،نمیتواننددراین مشاغل بکارگمارده شوند.
