سرطان ریه و علل شغلی آن
سرطان ریه، سرطانی است که از ریه‌های شما شروع می‌شود. این بیماری شایعترین عامل مرگ ناشی ازسرطان در زنان و مردان است. این بیماری بعد از سرطان پوست دومین سرطان شایع است ولی از لحاظ مرگ و میر اولین سرطان کشنده محسوب میگردد. آگاهی زود هنگام قبل از گسترش، شانس شما را برای غلبه بر این بیماری افزایش می‌دهد. به گروه‌های خاص توصیه می‌شود که غربالگری‌های معمول را انجام دهند تا شانس خود را برای یافتن زود هنگام این مشکل افزایش دهند. این مطلب انواع سرطان ریه، علائم، علل، تشخیص، مراحل و درمان را شرح می‌دهد.
سرطان ریه چیست؟
سرطان ریه نوعی سرطان است که از ریه‌ها شروع شده و زمانی آغاز می‌شود که سلول‌های بدن شروع به رشد خارج از کنترل می‌کنند. در این بیماری سلول‌های ریه به طور غیر طبیعی رشد کرده و تومور ایجاد می‌کنند. معمولاً در سلول‌های پوشاننده راه‌های هوا شروع می‌شود: برونش‌ها، برونشیول‌ها یا آلوئول‌ها. این دومین سرطان شایع است و بیش از هر نوع سرطان دیگری باعث مرگ افراد می‌شود.
اگر سیگاری هستید، 15 تا 30 برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض ابتلا به این بیماری هستید. امروزه مصرف دخانیات عامل 90 درصد موارد است.
انواع سرطان ریه
دو نوع اصلی سرطان ریه وجود دارد که عبارتند از:
سرطان ریه سلول غیر کوچک
NSCLC حدود 80 تا 85 درصد سرطان‌های ریه هستند. زیرگروهای اصلی NSCLCعبارتند از آدنوکارسینوما، کارسینوم سلول سنگفرشی و کارسینوم سلول بزرگ.
آدنوکارسینوم: آدنوکارسینوم‌ها از سلول‌هایی شروع می‌شوند که به طور معمول موادی مانند مخاط ترشح می‌کنند.
این نوع سرطان ریه عمدتاً در افرادی که سیگار می‌کشند یا قبلاً سیگار می‌کشیدند اتفاق می‌افتد. همچنین شایعترین نوع در افرادی است که سیگار نمی‌کشند. در زنان شایع‌تر از مردان است و در افراد جوان‌تر از سایر انواع این بیماری احتمال بروز آن بیشتر است.
کارسینوم سلول سنگفرشی: کارسینوم سلول سنگفرشی از سلول‌های سنگفرشی شروع می‌شود این‌ها سلول‌های صافی هستند که داخل مجاری هوایی ریه‌ها را می‌پوشانند. آن‌ها اغلب با سابقه سیگار کشیدن مرتبط هستند و تمایل دارند در قسمت مرکزی ریه‌ها، نزدیک راه هوایی اصلی (برونش) ایجاد می‌شوند.
کارسینوم سلول بزرگ: کارسینوم سلول بزرگ می‌تواند در هر بخشی از ریه ظاهر شود. تمایل به رشد و گسترش سریع دارد که می‌تواند درمان آن را سخت‌تر کند. زیرگروهی از کارسینوم سلول بزرگ که به عنوان کارسینوم سلول عصبی غددی شناخته می‌شود، سرطانی است که به سرعت در حال رشد است و بسیار شبیه به سرطان ریه سلول کوچک است.
_ سرطان ریه سلول کوچک (SCLC)
این نوع سرطان حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد تمام سرطان‌های ریه هستند. گاهی اوقات به آن سرطان سلول جو دو سر نیز می‌گویند.
این نوع نسبت به NSCLC سریع‌تر رشد و گسترش می‌یابد. در اکثر افراد مبتلا به SCLC، سرطان در زمان تشخیص به خارج از ریه‌ها گسترش یافته است. از آنجایی که این سرطان به سرعت رشد می‌کند.
انواع دیگر تومورهای ریه
در کنار انواع اصلی این بیماری، تومورهای دیگری نیز می‌توانند در ریه‌ها ایجاد شوند.
تومورهای کارسینوئید ریه: تومورهای کارسینوئیدی ریه کمتر از 5 درصد تومورهای ریه را تشکیل می‌دهند. بیشتر این‌ها به کندی رشد می‌کنند.
علل ابتلا به سرطان ریه می‌شود؟
چندین علت بالقوه سرطان ریه وجود دارد. همچنین می‌تواند بدون درک روشنی از علت آن رخ دهد. سیگار عامل اصلی است و تا 90 درصد موارد را تشکیل می‌دهد. سیگار کشیدن شما را 15 تا 30 برابر بیشتر از افرادی که سیگار نمی‌کشد در معرض ابتلا قرار می‌دهد.
ویژگی‌های زیر نیز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد:
– کشیدن انواع تنباکو مانند پیپ یا سیگار برگ
– استنشاق دود دست دوم سیگار، پیپ یا سیگار برگ
– سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان ریه
– رادون
– آزبست
– آرسنیک
– اگزوز دیزل
– سیلیس
– کروم
– پرتودرمانی به قفسه سینه
علائم سرطان ریه
نشانه های سرطان ریه اغلب در مراحل اولیه بیماری ناشناخته می‌ماند و معمولاً تا زمانی که بیماری گسترش نیافته رخ نمی‌دهد.
علائم اولیه
– سرفه ادامه دارد یا شدیدنر
– مخاط رنگ خون یا زنگ در سرفه شما
– احساس درد در قفسه سینه با سرفه، تنفس عمیق یا خنده
– درد شانه
– از دست دادن اشتها
– کاهش وزن بی دلیل
– خس خس سینه
– تنگی نفس
– گرفتگی صدا یا تغییر در صدا
– احساس خستگی یا ضعف
– عفونت‌های ریوی مداوم
علائم دیررس
همانطور که سرطان گسترش می‌یابد، می‌تواند سایر قسمت‌های بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد و می‌تواند هر یک از علائم زیر را ایجاد کند:
– درد استخوان ، به ویژه در باسن یا پشت
– سردرد یا تشنج
– ضعف ، بی‌حسی ، تورم بازو یا پا
– سرگیجه / مشکل تعادل
– زردی چشم و پوست
– تورم غدد لنفاوی در گردن یا بالای استخوان ترقوه
– افتادگی پلک یا ضعف
– مشکل در بلع
– فلج صورت یا تورم
تشخیص سرطان ریه
ممکن است تعدادی آزمایش برای تشخیص انجام شوند. این آزمایشات عبارتند از:
اشعه ایکس قفسه سینه: اشعه ایکس می‌تواند تومورهای بزرگتر (بیش از 1 سانتی متر عرض) را نشان دهد.
سی تی اسکن: توموگرافی کامپیوتری (CT) از پرتوهای اشعه ایکس برای گرفتن عکس از داخل بدن و ایجاد یک تصویر مقطعی استفاده می‌کند. سی تی اسکن قادر به تشخیص تومورهای کوچک‌تر و ارائه اطلاعات در مورد تومور و غدد لنفاوی است.
اسکن PET: اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) برای مرحله بندی سرطان ریه پس از تشخیص استفاده می‌شود.
تست عملکرد ریه: ممکن است یک آزمایش عملکرد ریه به نام اسپیرومتری انجام دهید که بررسی می‌کند ریه‌های شما چقدر خوب کار می‌کنند.
بیوپسی: در صورت مشکوک شدن به تومور پس از سی تی اسکن یا اشعه ایکس، نمونه کوچکی از بافت گرفته می‌شود. انواع مختلفی از بیوپسی از جمله برونکوسکوپی، بیوپسی مرکزی با هدایت CT و سونوگرافی درون برونشیال وجود دارد.
سیتولوژی خلط: خلط (مخاط) ریه‌های شما زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا سلول‌های غیرطبیعی بررسی شود.
پیشگیری از سرطان ریه
همه سرطان‌های ریه قابل پیشگیری نیستند. اما کارهایی وجود دارد که می‌توانید انجام دهید تا خطر ابتلا شما را کاهش دهد.
از دخانیات دوری کنید: بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه، سیگار نکشیدن و اجتناب از تنفس در دود دیگران است.
از قرار گرفتن در معرض رادون اجتناب کنید: رادون یکی از عوامل مهم سرطان ریه است. در صورت نیاز، می‌توانید با انجام آزمایش و درمان در منزل، قرار گرفتن در معرض رادون را کاهش دهید.
از قرار گرفتن در معرض عوامل سرطان‌زا اجتناب کنید یا آن را محدود کنید: اجتناب از قرار گرفتن در معرض عوامل سرطان‌زای شناخته شده در محل کار و جاهای دیگر برای پیشگیری از سرطان ریه موثر است.
رژیم غذایی سالم داشته باشید: یک رژیم غذایی سالم با مقدار زیادی میوه و سبزیجات نیز ممکن است به کاهش خطر ابتلا به این بیماری خطرناک کمک کند. برخی شواهد نشان می‌دهد که رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها و سبزیجات ممکن است به محافظت از افراد سیگاری و کسانی که سیگار نمی‌کشند، در برابر سرطان ریه کمک کند.
بهداشت و ایمنی در کار
قوانین ایمنی و بهداشت برای محافظت از افراد در محل کار طراحی شده‌اند. قوانین سلامت و ایمنی محل کار به این معنا است که کارفرمایان باید از کارگران محافظت کنند و از قرار گرفتن در معرض هر چیز شناخته شده‌ای باعث سرطان می‌شود، جلوگیری کرد.
درمان سرطان ریه
برای درمان، گزینه‌های درمانی بر اساس عوامل مختلف متفاوت است، از جمله:
– نوع سرطان ریه شما
– اندازه، موقعیت و پیشرفت تومور
– سلامت کلی و سلامت عمومی شما
گزینه‌های درمانی مختلفی برای بیماران مبتلا وجود دارد، از جمله جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی، ایمونوتراپی و درمان‌های جایگزین.
عمل جراحی
جراحی یک درمان موثر برای سرطان ریه است و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
لوبکتومی: معمولاً شامل برداشتن یک یا چند قسمت وسیع از ریه به نام لوب است.
پنومونکتومی: نوعی جراحی است که شامل برداشتن کل ریه شما می‌شود. زمانی استفاده می‌شود که سرطان در وسط ریه شما باشد یا در تمام ریه پخش شده باشد.
برداشتن متاستاز: برداشتن بخشی از لوب ریه است. این نوع جراحی زمانی انجام می‌شود که پزشکان مطمئن شوند سرطان شما کوچک و محدود به یک ناحیه ریه است.
تابش – تشعشع
راه‌های مختلفی برای درمان سرطان ریه با اشعه وجود دارد. دو نوع رایج رادیوتراپی عبارتند از: رادیکال و استریوتاکتیک. برای تومورهای میکروسکوپی می‌توان به جای جراحی از رادیوتراپی استریوتاکتیک استفاده کرد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی یا داروهای کشنده سرطان می‌تواند در درمان سرطان ریه بسیار موثر باشد. این روش گاهی اوقات همراه با رادیوتراپی استفاده می‌شود. شیمی درمانی می‌تواند قبل از جراحی برای کوچک کردن یا کاهش تومور یا بعد از جراحی برای جلوگیری از بازگشت سرطان استفاده شود. شیمی درمانی همچنین می‌تواند به تسکین علائم و کاهش سرعت گسترش سرطان در زمانی که درمان ممکن نیست کمک کند.
ایمونوتراپی
روش ایمونوتراپی شامل مصرف گروهی از داروها برای تحریک سیستم ایمنی بدن به منظور هدف قرار دادن و کشتن سلول‌های سرطانی است. ایمونوتراپی را می‌توان به تنهایی یا همراه با شیمی درمانی استفاده کرد.
علل شغلی سرطان ریه
خطر ابتلا به این نوع سرطان ممکن است بسته به حرفه شما بیشتر باشد. عوامل خطر محیط شغلی یکی از قابل پیشگیری‌ترین عوامل خطر برای سرطان ریه در هنگام حذف یا کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل خطرناک است.
برخی مشاغل وجود دارند که میزان ابتلا به سرطان در آن‌ها بالاتر است. به طور کلی، بیماری‌های ریوی شغلی از نظر شدت، فراوانی و قابلیت پیشگیری بیشتر از سایر بیماری‌های شغلی است.
در سطح جهانی، تخمین زده شده است که تقریباً 15 درصد از سرطان‌های ریه را می‌توان به قرار گرفتن در معرض محیط‌های شغلی نسبت داد. تاثیر عواملی که در محیط کار ممکن است با آن‌ها درگیر باشید بسیار چشم‌گیر است. آمار ابتلا به این بیماری در محیط کار با سیلیس، کادمیوم، نیکل، آرسنیک، کروم، بخارات دیزل، بریلیم و آزبست نشان دهنده میزان تاثیر این مواد و سایر مواد آلاینده را نشان می‌دهد.
عوامل محیطی عبارتند از:
– فیزیکی: پرتوهای یونیزان و غیریونیزان مانند قرار گرفتن در معرض رادون یا اشعه ماوراء بنفش (UV)
– عوامل شیمیایی: عواملی همچون آزبست، دیوکسین و فلزاتی مانند آرسنیک کروم، نیکل، کبالت و غیره
– سایر آلاینده‌‌های موجود در مراکز صنعتی
سخن پایانی
تلاش برای پیشگیری از سرطان ریه روشی موثر برای کاهش مرگ و میر است. می‌توان با مداخلات محیطی و شغلی موثر، قابل دسترس و مقرون به صرفه از سرطان ریه پیشگیری کرد. امیدواریم این مقاله اطلاعات مفید و موثری در اختیار شما قرار داده باشد.
