راهکارهایی برای مقابله با کم آبی بدن در تابستان
کم آبی بدن در تابستان میتواند سلامت افراد را با خطر جدی روبرو کند. در تابستان، افراد احساس تشنگی و خستگی زیادی نسبت به سایر فصل ها دارند که دلیل این تشنگی و خستگی، حرارت بسیار بالای هوا و تعرق بسیار زیاد بدن است. زمانی که بدن تعرق بسیار زیادی داشته باشد، رطوبت بدن از بین خواهد رفت؛ در نتیجه بدن دچار خشکی می شود و مشکل کم آبی بدن در تابستان به وجود می آید. کم آبی بدن، مشکلات بسیار زیادی را به همراه دارد. بنابراین شناخت آن حائز اهمیت است. برای آشنایی بیش تر با این مطلب با ما همراه باشید.
علت کم آبی بدن در تابستان
همان طور که اشاره شد، کم آبی بدن در این فصل به علت شرایط محیطی است که باعث کاهش رطوبت بدن و خشکی بدن می شود؛ د
ر نتیجه این مشکل را به همراه دارد. اما در ادامه به بررسی عواملی می پردازیم، که در ایجاد کم آبی نقش دارند. این عوامل عبارتند از:
• تعرق زیاد: در تابستان به علت افزایش دما و حرارت بسیار بالا، بدن با تعرق زیاد روبه رو می شود و تعرق بیش از حد باعث کاهش رطوبت بدن می شود
و در نتیجه آب و الکترولیت بدن تبخیر می گردد؛ وجود این مواد در بدن حیاتی است و در صورت تبخیر آن ها فرد دچار کم آبی بدن در تابستان می شود.
• مصرف آب کم: در تابستان، به علت گرمای هوا بدن به آب بیش تری نیاز دارد و در صورتی که آب مصرفی برای بدن کافی نباشد بدن دچار کم آبی می شود.
• فعالیت بدنی زیاد و سنگین: داشتن فعالیت های بیش از حد و سنگین در فصل تابستان باعث می شود بدن تعرق بسیار زیادی داشته باشد
که در نتیجه آب و الکترولیت در بدن از طریق تبخیر از بین می رود؛ در صورتی که الکترولیت و آب از بین رفته در بدن جبران نشود، فرد دچار کم آبی بدن در تابستان خواهد شد.
• مصرف مایعات نامناسب: مصرف مایعاتی همچون قهوه و مایعاتی که حاوی الکل هستند، باعث ادرار بیش از حد در بدن خواهد شد که نتیجه ای جز دفع آب بیش تر ندارد.
علائم کم آبی بدن در تابستان
مشکل کم آبی بدن با توجه به شرایطی همچون وضعیت بدن و میزان کم آبی فرد علائم متفاوتی دارد اما شایع ترین علائم این عارضه عبارتند از:
• تشنگی شدید: از مهم ترین علائم مشکل کم آبی بدن در تابستان، وجود تشنگی شدید در بدن است. ا
ین احساس زمانی ایجاد می شود که فرد احساس تشنگی شدید داشته باشد ولی بدن تمایلی به نوشیدن مایعات خود نشان ندهد.
• خشکی دهان و لب ها: کم آبی در بدن باعث خشکی در نواحی دهان می شود. این موضوع می تواند سبب ایجاد اختلالاتی در بلعیدن و یا صحبت کردن شود.
• تیرگی ادرار: در صورت معمول، یعنی زمانی که بدن آب کافی را دریافت کند، رنگ ادرار زرد روشن و شفاف است.
زمانی که فرد دچار کم آبی بدن می شود؛ رنگ ادرار تیره تر و غلیظ می شود؛ همچنین ممکن است فرد تمایل بیش تری برای ادرار کردن در روز داشته باشد.
• سردرد و خستگی: از دیگر علائم کم آبی بدن در تابستان وجود احساس خستگی، سردرد و کاهش تمرکز است و دلیل آن کاهش حجم خون و کمبود آب مغز است.
• کاهش فشار خون: کاهش فشار خون از دیگر علائمی است که کم آبی بدن در تابستان سبب ایجاد آن می شود.
این مشکل با عواملی همچون تاری دید، سرگیجه و احساس ناراحتی عمومی همراه است.
• تنش عضلانی: زمانی که بدن دچار کم آبی می شود؛ عضلات بدن انقباض یا تنش را تجربه می کنند که این امر سبب ایجاد احساس درد و ناراحتی در عضلات خواهد شد.
درمان مشکل کم آبی بدن در تابستان
همان طور که اشاره شد، علائم این مشکل در هر فرد با توجه به وضعیت و شرایط بدنی فرد و شدت کم آبی متغیر است؛ بنابراین درمان کم آبی بدن برای هر فرد متغیر است ا
ما به طور کلی انجام چند راهکار سبب درمان این اختلال می شود که این راهکارها عبارتند از:
• مصرف مایعات کافی: در تابستان به علت گرمای هوا و تعرق بیش از حد، مایعات بدن کاهش می یابد؛ بنابراین توصیه می شود،
در صورتی که احساس کردید مایعات بدن خود بسیار کاهش یافته است؛ حتماً از مواردی همچون آب، مایعات الکترولیتی، میوه و سبزیجاتی که حاوی آب هستند استفاده کنید؛
مصرف موارد گفته شده می تواند مشکل کم آبی بدن در تابستان را برطرف کند.
• انجام اقدامات اولیه: در صورتی که علائم کم آبی بدن را در خود مشاهده کردید،
حتماً اقداماتی همچون قرارگیری در سایه و خوردن نوشیدنی های خنک را انجام دهید تا بتوانید سریع تر این مشکل را کنترل کنید.
• مصرف الکترولیت ها: زمانی که بدن تعرق بیش از حد داشته باشد؛ الکترولیت بدن نیز تبخیر می شود. بنابراین توصیه می شود در این زمان از خوراکی هایی که دارای الکترولیت کافی هستند، استفاده کنید تا بتوانید الکترولیت مورد نیاز بدن خود را تامین کنید.
با انجام این کار می توانید از مشکل کم آبی بدن در تابستان جلوگیری کنید. املاح الکترولیتی شامل سدیم، پتاسیم، کلرید و اینگونه موارد هستند. اسفناج، لیموترش، آجیل و گوجه فرنگی حاوی الکترولیت هستند.
• قرارگیری در محل خنک: سعی کنید در فصل تابستان در مکان های خنک قرار بگیرید و از وسایلی همچون کولر یا پنکه برای خنک کردن محیط استفاده کنید
زیرا قرارگیری در یک فضای خنک سبب کاهش دمای بدن می شود. فضای خنک در تامین آب مورد نیاز بدن بسیار کمک کننده است.
• وجود مشکلات دیگر: زمانی که کم آبی بدن در تابستان شدید باشد، فرد به مشکلات دیگری همچون آفتاب سوختگی، استفراغ و تهوع و اینگونه موارد دچار می شود که در این صورت حتماً باید به اورژانس وضعیت خود را اطلاع دهید.
پیشگیری از مشکل کم آبی بدن در تابستان
برای پیشگیری از کم آبی روش های مختلفی وجود دارد که در ادامه به بررسی این روش ها می پردازیم:
• مصرف مایعات کافی در روز: سعی کنید در طول روز آب کافی و مورد نیاز بدن خود را تامین کنید و به صورت مستمر و منظم آب بنوشید تا در صورت وجود تعرق بیش از حد، بدن آب کافی و مورد نیاز خود را داشته باشد. مصرف مایعات راهکار بسیار مناسبی برای جلوگیری از کم آبی بدن در تابستان به شمار می رود.
• مصرف مایعات الکترولیتی: همان طور که ذکر شد، در تابستان به علت تعرق زیاد الکترولیت های بدن نیز از بین می روند. بنابراین توصیه می شود، ب
ا استفاده بیش تر از این مایعات، الکترولیت مورد نیاز بدن خود را افزایش دهید تا در صورت تعرق نیز بدن از نیاز حداقلی خود برخوردار باشد. آب پرتقال و نوشیدنی های حاوی لیموترش منابعی از مایعات الکترولیتی هستند.
• مصرف مواد غذایی حاوی آب: یکی دیگر از روش های جلوگیری از مشکل کم آبی بدن در تابستان مصرف خوراکی هایی است که آب مورد نیاز بدن را تامین می کنند.
سعی کنید در فصل گرما از میوه و سبزیجاتی استفاده کنید که آب مورد نیاز بدن را تامین می کنند.
• اجتناب از مصرف مشروبات الکلی: مصرف الکل سبب افزایش ادرار می شود و در نتیجه آب های مورد نیاز بدن نیز از طریق ادرار دفع می شود و بدن کم آبی را تجربه می کند. ب
نابراین توصیه می شود از مصرف نوشیدنی های الکلی پرهیز کنید.
• پوشیدن لباس های مناسب: در فصل گرما از لباس های گشاد و راحت استفاده کنید تا ایجاد تعرق در بدن به حداقل برسد. زمانی که فرد تعرق بیش از حد داشته باشد به مشکل کم آبی بدن در تابستان دچار می شود.
همچنین سعی کنید از لباس های با رنگ روشن استفاده کنید که جذب آفتاب کمتری دارند.
• اجتناب از فعالیت های سنگین در ساعات گرم روز: در ساعت گرم روز از فعالیت های سنگین خودداری کنید زیرا سبب تعریق بیش از حد در بدن می شود؛
در نتیجه مشکل کم آبی بدن در تابستان را به همراه دارد. توصیه می شود که فعالیت های خود را در زمانی انجام دهید که هوا خنک تر باشد؛ مانند شب یا صبح.
• حفظ شرایط محیطی خنک: سعی کنید در محل زندگی و کار خود از وسایل خنک کننده همچون پنکه یا کولر استفاده کنید تا از مشکل کم آبی بدن در تابستان جلوگیری شود. همچنین می توانید از محصولاتی همچون کرم ضد آفتاب یا کرم های مرطوب کننده پوست استفاده کنید تا پوستتان اشعه های مضر را جذب نکند و خشک نشود. استفاده از وسایلی همچون عینک آفتابی و یا کلاه آفتابی نیز بسیار موثر است.
خطرات مشکل کم آبی بدن در تابستان
کم آبی بدن در فصل تابستان یک مشکل بسیار جدی است و علاوه بر مشکلاتی که ایجاد می کند سبب خطراتی نیز می شود که در ادامه به بررسی خطرات کم آبی می پردازیم:
• خطر کاهش الکترولیت مورد نیاز بدن: همان طور که اشاره شد یکی از مهم ترین خطرات مشکل کم آبی بدن در تابستان، کاهش الکترولیت بدن است.
کاهش الکترولیت بدن به علت گرمای هوا و تعرق بیش از حد بدن در فصل تابستان بدن دچار کاهش الکترولیت میشود. الکترولیت ها شامل موادی همچون سدیم پتاسیم و اینگونه موارد هستند. کمبود این موارد در بدن سبب اختلالات الکترولیتی همانند کاهش فشار خون، اختلالات عصبی، عضلانی و اختلالات قلبی می شود.
• کاهش قدرت و استقامت فیزیکی: از دیگر خطرات کم آبی بدن در تابستان، کاهش عملکرد فیزیکی بدن است که به علت کاهش الکترولیت بدن رخ میدهد. آ
ب و مایعات بدن در وضعیت و عملکرد عضلات نقشه بسزایی دارند که کمبود آن ها سبب خستگی، سستی و کاهش توانایی فیزیکی عضلات می شود.
• ایجاد بیماری های گوناگون در بدن: کم آبی بدن در تابستان برای افرادی که دارای بیماری های زمینه ای همچون دیابت و بیماری های قلبی هستند بسیار مضر است زیرا سبب تشدید عوارض بیماری ها میشود. این عوارض شامل مواردی همچون افزایش میزان قند خون در افراد بیمار است.
• ایجاد مشکلاتی در سیستم گوارشی: کم آبی در فصل تابستان سبب ایجاد مشکلات گوارشی همانند افزایش یبوست و خشکی مخاط های دستگاه گوارش و تهوع می شود.
اغلب چه کسانی دچار این مشکل می شوند؟
معمولاً این مشکل افرادی را درگیر می کند که در طول روز باید مقدار آب و مایعات بیش تری نسبت به افراد عادی مصرف کنند.
در صورتی که مصرف آب و مایعات این افراد در طول روز برای تامین نیاز به بدنشان کافی نباشد دچار مشکل کم آبی بدن در تابستان خواهند شد. در ادامه به بررسی کامل تر این موضوع می پردازیم:
• ورزشکاران: همان طور که پیش تر نیز گفته شد، انجام فعالیت های سنگین در فصل تابستان
باعث ایجاد تحرک بیش از حد در بدن میشود. در نتیجه فرد به مشکل کم آبی بدن در تابستان دچار می شود. بنابراین ورزشکاران حرفه ای که در طول روز تمرینات بسیار زیادی انجام می دهند، باید مراقب وضعیت و عملکرد بدن خود باشند.
• افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای: برخی از بیماری ها سبب کاهش مایعات بدن می شوند و بدن نیاز بیش تری به انواع مایعات برای رفع نیاز خود پیدا می کند.
در صورتی که این مایعات تامین نشود، بدن دچار کم آبی بدن در تابستان میشود. به طور مثال افرادی که به بیماری دیابت مبتلا می شوند در طول روز در دفعات بیش تری نسبت به افراد عادی ادرار می کنند.
دلیل این موضوع مصرف داروهای مربوط به بیماری دیابت است و زمانی که این داروها را مصرف می کنند، نیاز بیش تری به مایعات دارند.
• افراد مسن: با افزایش سن، عملکرد بدن افراد در نگهداری آب و تنظیم تعادل آب دچار مشکلاتی می شود.
با توجه به همین موضوع افراد مسن در برابر کم آبی بدن در تابستان بسیار آسیبپذیر هستند.
• کودکان: کودکان به ویژه خردسالان نسبت به افراد بزرگسال بیش تر آب و مایعات بدن خود را دفع می کنند و به همین دلیل کودکان از دیگر افرادی هستند که در برابر این عارضه بسیار آسیب می بینند.
• افراد ساکن مناطق گرمسیر و خشک: در نواحی که دما و حرارت بسیار بالایی وجود دارد و رطوبت در آن بسیار کم باشد، فرد بیش تر دچار تعریق، دفع الکترولیت و آب مورد نیاز بدن میشود. بنابراین احتمال اینکه این افراد دچار مشکل کم آبی بدن در تابستان شوند بسیار زیاد است.
کم آبی بدن در تابستان سلامت کارگران را تهدید میکند
این مشکل در مشاغلی که در فضای آزاد بیشتر دیده میشود.
شاغلینی که کم آبی بدن در تابستان میتواند سلامت آنان را با خطر جدی روبرو کند عبارتند از:
• کارگران ساختمانی
• افراد شاغل در نانواییها و رستورانها (بخش پخت غذا)
• کارکنان شاغل در کارخانههای دارای کورههای ذوب فلزات
• مامورین راهنمایی و رانندگی
• ارائه دهندگان خدمات فنی خارج از ساختمان مانند کارکنان بخش فنی ادارات برق و مخابرات که جهت ماموریت به داخل شهر اعزام میشوند.
• پرستاران، پزشکان و سایر شاغلین بخش درمانی که به علت شغل خود فراموش میکنند به میزان کافی آب بنوشند.
• دست فروشان
• کودکان کار
تغذیه مناسب برای کم آبی بدن در تابستان
تغذیه مناسب در تابستان برای مقابله با کم آبی بدن در تابستان بسیار اهمیت دارد. در ادامه، تغذیهای که میتواند کمک به حفظ آبی در بدن و پیشگیری از کم آبی در تابستان داشته باشد را بررسی میکنیم:
۱. مصرف آب : مصرف آب بیشتر در تابستان بسیاربرای کم آبی بدن در تابستان اهمیت دارد. مطمئن شوید که در طول روز آب به مقدار کافی مینوشید.
آب مصرفی دریکیهای گرم روزانه بیشتر از فصول دیگر است. میتوانید از میوهها و سبزیجاتی مانند خیار، هندوانه، خربزه، گوجهفرنگی، و سبزیجاتی مانند خرما که حاوی آب زیادی هستند، به عنوان منابع آب استفاده کنید.
۲. مصرف مواد غذایی غنی از آب : مواد غذایی مانند خیار، هندوانه، خربزه، سبزیجات و میوههای تازه حاوی آب زیادی هستند و میتوانند به کم آبی بدن در تابستان کمک کنند.
۳. مصرف غذاهای آبدار :مصرف غذاهایی مانند سوپ، خوراکیهای شیرین، یخخوری، پودینگ و مربا که حاوی آب زیادی هستند، میتواند در مقابله با کم آبی بدن در تابستان موثر باشد.
۴. کاهش مصرف مواد محرک کننده : مصرف موادی مانند الکل و قهوه میتواند باعث افزایش ادرار و افزایش کم آبی بدن شود. در تابستان، به دلیل افزایش ادرار، این مواد را با احتیاط مصرف کنید و مصرف آنها را کاهش دهید.
۵. مصرف مواد غذایی حاوی پتاسیم : مواد غذایی مانند موز، خرما، انگور، خیار، و هویج حاوی پتاسیم هستند که به حفظ تعادل الکترولیتها و مقابله با کم آبی بدن کمک میکنند.
با رعایت این نکات، میتوانید تغذیه مناسبی را برای مقابله با کم آبی بدن در تابستان داشته باشید و سلامتی خود را حفظ کنید. همچنین بهیاد داشته باشید که در صورتی که نشانههای کم آبی بدن در تابستان را تجربه میکنید، باید فوراً مایعات را مصرف کرده و از مراجعه به پزشک خود نیز خودداری نکنید.
کم آبی بدن در تابستان و اختلال در کار
کم آبی بدن در تابستان میتواند بر کارگران و انجام کارهای فیزیکی خطراتی داشته باشد. برخی از مشکلات کم آبی بدن در تابستان و اثرات آن بر کارگران عبارتند از:
- افت کارایی و تمرکز : کم آبی بدن میتواند به کاهش توانایی تمرکز، توجه و حافظه منجر شود که این موضوع میتواند کارایی و کیفیت اجرای وظایف را کاهش دهد.
- خستگی و سستی عضلات : کم آبی باعث خستگی و سستی عضلات میشود که میتواند به دلیل کاهش ذخایر آب و الکترولیتها در بدن رخ دهد. این وضعیت میتواند منجر به کاهش کارایی و عملکرد فیزیکی شود.
- افزایش خطر حوادث کاری: کم آبی بدن میتواند باعث کاهش واکنشهای فیزیکی و شناختی شود که ممکن است به افزایش خطر حوادث کاری مانند آسیبهای ناشی از سقوط، برخورد و فشار مواد خطرناک منجر شود.
- اختلال در سیستم گرمایی بدن: کم آبی بدن در تابستان باعث اختلال در سیستم گرمایی بدن میشود که ممکن است به افزایش دمای بدن، عرق کردن بیش از حد و افزایش خطر حملات حرارتی منجر شود.
- اختلالات گوارشی: کم آبی میتواند به مشکلات گوارشی مانند یبوست، سوء هاضمه و مشکلات معده و روده منجر شود که میتواند کارایی کارگران را تحت تأثیر قرار دهد.
- کاهش تمرکز و توجه : کم آبی بدن در تابستان میتواند باعث کاهش تمرکز، توجه و حافظه کارگران شود که میتواند به افزایش خطر حوادث و نقصان در کیفیت اجرای وظایف منجر شود.
با توجه به این مشکلات، حفظ مصرف مایعات به میزان کافی، ارتقاء سیستم های خنک کننده در محیط کار، فراهم کردن شرایط استراحت مناسب و توجه به نشانه های کم آبی بدن برای کارگران بسیار اهمیت دارد.
بخش پایانی
آیا به دنبال راهکارهایی برای افزایش سلامت و ایمنی در محیط کار هستید؟ آیا به دنبال یک مرکز معتبر و با تجربه در زمینه بهداشت و ایمنی شغلی میگردید؟
در مرکز تخصصی طب کار سلامت سام پارس، ما به کمک تیمی متخصص و مجرب، به ارائه خدمات جامع و موثر در حوزه طب کار و بهداشت شغلی میپردازیم. ماموریت ما ارائه راهکارهایی مبتنی بر دانش علمی به منظور بهبود شرایط کاری و حفظ سلامت کارگران است.