

آفتاب سوختگی؛ درمان خانگی و پزشکی
آفتاب سوختگی یک مشکل پوستی متداول است که به دلیل تماس طولانی با اشعههای مضر خورشید رخ میدهد. این مشکل میتواند علائمی همچون قرمزی، سوزش و خارش را بر روی پوست ایجاد کند. برای درمان سوختگی ناشی از آفتاب، روشهای خانگی و پزشکی متنوعی وجود دارد. درمان خانگی شامل استفاده از مواد طبیعی مانند آلوئه ورا و ماسکهای خنککننده است، در حالی که درمان پزشکی شامل مصرف داروها و پوشاندن پانسمانهای خاص میشود. انتخاب روش مناسب درمان بستگی به شدت سوختگی و نیازهای هر فرد دارد. در این مقاله، تلاش کردهایم تا اطلاعات کاملی در مورد این سوختگی و روشهای درمان آن در اختیار شما قرار دهیم.
آفتاب سوختگی چیست؟
این نوع سوختگی یک سوختگی جزئی و سطحی است که منجر به واکنش التهابی پوست نسبت به آسیب اشعه ماوراء بنفش به اپیدرم و لایههای درم پوست میشود. آفتاب سوختگی یک واکنش پوستی قرمز و دردناک است. پوست نور UV را از نور خورشید و منابع نور مصنوعی جذب میکند و میتواند باعث آسیب نامرئی به پوست شود. قرار گرفتن در معرض نور خورشید در حین فعالیتها روزانه بیشترین آسیب را برای پوست دارد. سوختگی با آفتاب اگر زیاد یا متعدد باشد باعث چروک شدن و پیری زودرس پوست میشود. همچنین قرار گرفتن در معرض نور خورشید نیز عامل اصلی سرطان پوست است.
چه چیزی باعث آفتاب سوختگی میشود؟
زمانی که پوست برای مدتی طولانی در معرض نور خورشید قرار بگیرد، قرمز و تحریک شده و در نهایت میسوزد.
در زیر پوست، همه چیز کمی پیچیدهتر میشود. خورشید سه طول موج نور فرابنفش میتابد:
– UVA
– UVB
– UVC
نور UVC به دلیل طول موج کوتاه و ضعیف به سطح زمین نمیرسد. دو نوع دیگر اشعه ماوراء بنفش با توجه به طول موجهایی که دارند نه تنها به سطح زمین میرسد، بلکه به پوست شما نیز نفوذ میکند. آسیبهای پوستی توسط اشعههای UVA و UVB ایجاد میشود.
گاهی آفتاب سوختگی بارزترین نشانه برای شما در آسیب ناشی از نور خورشید میتواند باشد. اما آسیب خورشید همیشه قابل مشاهده نیست. در زیر سطح پوست، نور ماوراء بنفش میتواند DNA شما را تغییر دهد و باعث پیری زودرس پوست شما شود. این آسیبها با گذشت زمان، میتواند باعث سرطان پوست، از جمله ملانوم مرگبار شود.
تاثیرات این مشکل بر روی پوست
آفتاب سوختگی یک مشکل شایع است که شامل آسیبهایی است که پوست در اثر تماس مستقیم با اشعههای مضر آفتاب دریافت میکند. این مشکل معمولا در نتیجه برخورد مستقیم با اشعههای UV آفتاب به وجود میآید. تاثیرات این سوختگی بر روی پوست بسیار متنوع هستند و میتوانند از سادهترین تحریکات در پوست تا آسیبهای جدی و دردناک شامل سوختگی قرمز و تاول در پوست را شامل شوند.


برای درمان، روشهای مختلفی وجود دارد. معمولا در صورت سوختگی خفیف، استفاده از درمانهای خانگی میتواند موثر باشد. به عنوان مثال، استفاده از لوسیونهای خنک کننده، پوشاندن قسمت سوخته با پارچه نرم و تمیز و مصرف آب بیشتر به منظور جبران میزان آبی که پوست از دست داده است. همچنین، از داروهای ضد التهاب و ضد درد میتوان برای کاهش درد و التهاب استفاده کرد.
اما در صورت سوختگی شدیدتر و آسیبهای جدیتر به پوست، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک میتواند تشخیص دقیقتری برای شدت سوختگی بگذارد و درمانهای مناسب را تجویز کند. این ممکن است شامل مصرف داروهای ضد التهاب و ضد باکتری، استفاده از کرمهای خاص برای تسکین درد و التهاب، و در موارد خاص، مصرف آنتیبیوتیکها باشد. همچنین، در مواردی که سوختگی آفتاب با آسیبهای جدی ترکیبشدهاست، روشهای پوستی مانند زرد کردن پوست و جراحی جایگزینی پوست ممکن است لازم باشد.
در کل، آفتاب سوختگی میتواند باعث ایجاد مشکلات جدی در پوست شود و برای درمان آن، استفاده از روشهای خانگی در موارد ساده و مراجعه به پزشک در موارد جدی توصیه میشود.
مدت زمان شروع سوختگی با آفتاب
مدت زمان شروع سوختگی به این دلایل بستگی دارد:
– نوع پوست شما
– شدت خورشید
– چه مدت در معرض آفتاب هستید
افرادی که پوست روشنتری دارند سریعتر دچار سوختگی میشوند، گرچه پوستهای قهوهای و سیاه نیز میتوانند بسوزند. آفتاب سوختگی ممکن است در پوستهای تیره سختتر دیده شود. اما همچنان باعث آسیبهایی مانند چین و چروک و هایپرپیگمانتاسیون میشوند و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهند.
انواع آفتاب سوختگی
سوختگی درجه یک
یک سوختگی خفیف همراه با قرمزی و مقداری درد که ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشد. در زمان بازسازی نیز پوست شما ممکن است کمی پوسته پوسته شود.
سوختگی درجه دو
آفتاب سوختگی درجه دو معمولاً دردناکتر است. پوست در هنگام لمس قرمز، متورم و داغ خواهد بود. این نوع سوختگی با آفتاب دو لایه بالایی پوست شما را تحت تاثیر قرار میدهد. با درد، قرمزی شدید و تاول مشخص میشود. تاولها به صورت خوشههای کوچک ظاهر میشوند و مایع را در خود نگه میدارند. همچنین ممکن است احساس تهوع و تشنگی زیاد داشته باشید. معمولاً برای بهبود این نوع از آفتاب سوختگی حدود یک هفته طول میکشد تا التهاب و شدت سوختگی کاهش یابد. سپس پوست برای چند روز لایه برداری انجام میدهد.
سوختگی درجه سه
سوختگی درجه سه گاهی نیاز به مراجعه به پزشک یا حتی بیمارستان دارد. تاولهای دردناک و پوست بسیار قرمز خواهید داشت. رنگ پوست ممکن است ارغوانی شود و تاولهای بزرگی ایجاد شود. ممکن است تب خفیف، لرز و سردرد را تجربه کنید. بهبود قابل توجه بیشتر طول میکشد و ممکن است جای زخم باقی بماند.
سوختگی درجه چهار
این نوع سوختگی با آفتاب فوق العاده جدی و بالقوه تهدید کننده زندگی است. میتواند تمام لایههای پوست و همچنین چربی و ماهیچههای زیرین را تحت تاثیر قرار دهد. باعث تغییر رنگ، سفید، خاکستری یا حتی سیاه شدن پوست شما میشود. به احتمال زیاد هیچ احساسی در ناحیه سوختگی وجود ندارد زیرا اعصاب از بین رفته و میتواند باعث آسیب دائمی شود.


علائم آفتاب سوختگی چیست؟
علائم سوختگی با آفتاب معمولاً 6 تا 12 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب ظاهر میشود. بیشترین ناراحتی در 24 ساعت اول وجود دارد. اگر دچار این سوختگی شوید، ممکن است احساس کنید که پوست شما در حال سوختن است. احساس گرما و سوزش که با لمس آن، حتی با لباس، بدتر میشود.
علائم سوختگی با آفتاب به شدت سوختگی شما بستگی دارد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
علائم سوختگی درجه یک
قرمزی در پوست روشنتر. افرادی که پوست تیره دارند ممکن است دچار آفتاب سوختگی شوند، اما دیدن سوختگی در این نوع پوستها سختتر است مگر اینکه پوست کنده یا تاول بزنند.
– پوست گرم یا سفت
– درد یا حساسیت
– قرمزی پوست
علائم سوختگی درجه دو
– تورم
– سرگیجه
– فرسودگی
– تنفس سریع
– تب
– سردرد
– حالت تهوع
– لرز
علائم سوختگی درجه سوم
– پوست به شدت قرمز
– تاول
– تورم در یک منطقه بزرگتر
– پوستی خیس
– درد
– تغییر رنگ سفید در محل سوختگی
علائم سوختگی درجه چهارم
– سوختگی چرمی
– پوست بی حس
– رنگ پوست سفید یا کدر
علائم آفتاب سوختگی ممکن است شبیه سایر بیماریهای پوستی باشد. اگر مطمئن نیستید، همیشه برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید.
کمکهای اولیه برای سوختگی آفتاب
اگر دچار آفتاب سوختگی شدید، این نکات میتواند به شما کمک کند
– از حمام خنک یا از کمپرس خنک در ناحیه آفتاب سوخته استفاده کنید.
– یک مرطوب کننده موضعی، ژل آلوئه ورا، کرم هیدروکورتیزون یا یک مسکن موضعی را روی پوست آفتاب سوخته بمالید.
– در صورت وجود تاول، به آنها دست نزنید، زیرا ممکن است عفونت ایجاد شود.
– تا زمان بهبودی سوختگی خود را از نور خورشید دور نگه دارید.
– برای جلوگیری از کم آبی بدن، چند روز مایعات اضافی بنوشید.
خطر سرطان پوست
هنگامی که پوست شما دچار آفتاب سوختگی میشود، رگهای خونی پوست گشاد شده و این منجر به قرمزی، التهاب و تورم خواهد شد. بدن شما سلولهای ایمنی را برای ترمیم آسیب میفرستد. برخی از سلولهای پوست را میتوان ترمیم کرد و تعدادی از بین میروند. در برخی موارد ممکن است سلولها دچار جهش DNA شده و قابل اصلاح نباشند. در اثر این آسیبها پوست شما پیر شده و میتواند منجر به سرطان پوست شود.
مشاغلی که بیشتر در معرض آفتاب سوختگی هستند
مشاغلی همچون کشاورزان کارگران محوطه، پارکبان، باغبان، پلیس راهنمایی و رانندگی، سربازان ارتش، ملوانان، ورزشکاران، شناگران و ناجیان غریق شاغل در استخر روباز، کارگران راهسازی، داربست بند و ارماتوربند و… بیشتر در معرض خطر آفتاب سوختگی هستند.
پیشگیری از آفتاب سوختگی
برای جلوگیری از آفتاب سوختگی موارد زیر را رعایت کنید:
دوری از آفتاب: در وسط روز از آفتاب دوری کنید. این زمانی است که پرتوهای خورشید بیشترین آسیب را دارند.
مسدود کردن: با استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر، اشعه های خورشید را مسدود کنید. 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن از لوسیون استفاده کنید و آن را اغلب در طول روز تکرار کنید. از کرمهای ضد آفتاب با طیف وسیع استفاده کنید که بیشترین میزان اشعه UVA و UVB را مسدود میکنند.
پوشش مناسب: از لباسهای محافظ، مانند یک پیراهن آستین بلند و کلاه در هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب، استفاده کنید. عینک آفتابی و کلاه لبه دار مهم هستند. لباسهایی که دارای UPF (فاکتور محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش) هستند نیز قابل پوشیدن هستند.
درمان آفتاب سوختگی
این نوع سوختگی یک مشکل شایع است که بیشتر در فصل تابستان رخ میدهد. درمان این مشکل میتواند به دو روش خانگی و پزشکی انجام شود.
درمان آفتاب سوختگی با روشهای خانگی
روشهای خانگی درمان سوختگی با آفتاب میتوانند به عنوان یک راه کم هزینه و طبیعی برای تسکین علائم این مشکل مفید باشند. خوشبختانه درمانهای خانگی زیادی وجود دارد که میتوانید برای خنک کردن سوزش، خارش و پوسته پوسته شدن ناشی از این مشکل از آنها استفاده کرد.
ژل آلوئه ورا: روش دیگری که میتوانید در خانه برای درمان آفتاب سوختگی استفاده کنید، استفاده از آلوئه ورا است. آلوئه ورا دارای خواص التیام بخشی و مرطوبکننده است و میتواند به تسریع فرآیند بهبود پوست سوخته کمک کند. آلوئه ورا حاوی مواد شیمیایی است که خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد. مطمئن شوید که از محصولات 100% برای تسکین سوختگی خود استفاده میکنید. برای استفاده از این روش، میتوان یک برگ آلوئه ورا را برید و ژل آن را روی پوست سوخته مالید.


آب خنک: خنک کردن ناحیه آسیب دیده یکی از سادهترین راهحلها برای درمان التهاب آن قسمت است. اما به این نکته دقت کنید که از آب کلردار استفاده نکنید زیرا میتواند پوست آسیب دیده را بیشتر تحریک کند. پوست آفتاب سوخته بسیار حساس است و استفاده از یخ بطور مستقیم آسیب بیشتری به پوست وارد میکند.
جوش شیرین: چند قاشق جوش شیرین را به آب خنک اضافه کنید. جوش شیرین میتواند آسیبهای ناشی از نور خورشید را به حداقل برساند.
نوشیدن آب: زمانی که پوست شما در اثر این مشکل رطوبت زیادی از دست داده است باید به فکر تامین رطوبت مورد نیاز بدن باشید. نوشیدن روزانه 8 لیوان آب را هرگز فراموش نکنید.
عسل: عسل به عنوان یک درمان موضعی برای آفتاب سوختگی توسط مصریان باستان استفاده میشد، عسل میتواند بهبود را تسریع کند و در عین حال عفونت و درد را کاهش دهد.
راهکارهای پزشکی برای درمان آفتاب سوختگی
علاوه بر روشهای خانگی، روشهای پزشکی نیز برای درمان آفتاب سوختگی وجود دارد. در صورتی که سوختگی شما شدید است و علائم شامل درد شدید، تورم و تاول میشود، درمان خانگی ممکن است کافی نباشد و به درمان پزشکی نیاز باشد.
داروهای ضد درد: متخصص پوست ممکن است در موارد آفتاب سوختگی شدید، یک داروی مسکن خوراکی همچون مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و مصرف آنتی هیستامینها تجویز کند.
کرم یا پماد: پزشک ممکن است نیاز به تجویز ضمادههای خاص و مراقبتهای پوستی داشته باشد تا بهبودی سریعتر را در موضع سوختگی آفتاب ایجاد کند. استفاده از کرم مرطوب کننده یا پماد تجویزی روی پوست میتواند به بهبود و آرام کردن علائم دردناک آفتاب سوختگی کمک کند.
سخن پایانی
آفتاب سوختگی میتواند یک درد واقعی باشد. هنگامی که برای مدت طولانی بدون محافظت مناسب در زیر نور خورشید هستید، میتوانید بیش از حد در معرض این آسیب قرار بگیرید و قرمزی و درد ناشی از آفتاب سوختگی را متحمل شوید. اگرچه این مشکل عموماً یک بیماری جزئی است، اما هم قابل درمان و هم قابل پیشگیری است. پس قبل از اینکه بخواهید به دنبال درمان باشید، پیشگیری کنید. گاهی با سادهترین راهکارها میتوان از خود در برابر یک آسیب بسیار جدی مراقبت کرد. امیدواریم تا در این مقاله اطلاعات مفیدی در رابطه با یکی از بارزترین مشکلات فصل گرما در اختیار شما قرار داده باشیم.