کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید جزو بيماري هايي است كه امروزه بسياري از افراد جامعه با آن درگير هستند و گاهي بعلت عدم آگاهي افراد از نشانه هاي اين بيماري دير تشخيص داده مي شود.  غده تیروئید بافتی به شکل یک پروانه در جلوی گردن نزدیکی حنجره و در مجاورت  نای قرار گرفته است و تقریبا 20 گرم وزن دارد.وظیفه اصلی غده تیروئید تولید و ترشح هورمون ها از جمله تیروکسین (T4)، تری ید ترونین (T3) می باشد.

هومون محرک تیروئید(TSH) که از غده هیپوفیز ترشح می شود و فرمان ترشح هورمون های تیروئید را صادر می کند. هورمون های تیروئید تقریبا بر تمام سلول های بدن اثر می گذارند و موجب افزایش میزان متابولیسم پایه می شوند. این هورمون ها در سنتز و تنظیم متابولیسم پروتئین، لیپید و کربوهیدارت نقش دارند. کاهش یا فزایش سطح این هورمون ها منجر به ایجاد اختلالات تیروئید می شود.

بیماری های غده تیروئید شامل:پرکاری تیروئید، کم کاری تیروئید، گواتر،تیروئیدیت و سرطان اين غده. اين بيماري یکی از اختلالات آن می باشد که در اینجا به اختصار توضیح داده می شود.

تعريف بيماري

کم کاری تیروئید (hypothyroidism) زمانی اتفاق می افتد که غده تیروئيد هورمون به میزان کافی تولید نکند

علت کم کاری تیروئید

• کمبود ید در غذاهای مصرفی، زمانی که ید در مواد غذایی کم باشد غده تیروئید هورمون کمتری تولید می کند و در نتیجه تیروئید بزرگ تر میشود (گواتر) تا کمبود هورمون جبران شود
• آتروفی تیروئد
• حمله سیستم ایمنی به غده تیروئید که به آن بیماری تیروئیدیت خود ایمن می گویند
• جراحی و برداشتن کامل یا قسمتی از غده تیروئید
• مادر زادی، در نوزادان تازه متولد شده، اگر سریع تشخیص و درمان نشود باعث عقب ماندگی ذهنی می شود.
• پرتو درمانی در ناحیه سر و گردن
• آسیب به غده هیپوفیز باعث میشود نتواند هورمون TSH بسازد

علائم کم کاری تیروئید

• خستگی
• افزایش وزن
• ریزش مو
• گرفتگی عضلانی
• پوست خشک و پوسته پوسته
• بی نظمی در قاعدگی(عقب افتادن عادت های ماهیانه)
• یبوست
• کاهش میل جنسی
• خواب آلودگی

 

تشخیص بيماري

• شرح حال بیمار
• معاینات پزشک معالج
• آزمایش خون (سطح T3 و T4 و هورمون های تیروئید در خون پایین باشد) و برعکس سطح هورمون TSH در خون بالا میباشد

درمان کم کاری تیروئید

در درمان های داروئی اين بيماري معمولا از قرص لووتیروکسین استفاده میشود.مقدار قرص براساس مقدار هورمون TSH  خون تعیین میگردد.

 

رژیم غذایی در بیماران مبتلا

بطور کلی رژیم غذایی خاصی برای کم کاری تیروئید وجود ندارد اما بدلیل افزایش وزن و چربی خون رژیم های کم‌کالری و کم‌چرب و کم‌نمک توصیه میگردد.

 

کم کاری تیروئید یک موضوع مهم است که نیازمند رژیم غذایی مناسب و متنوعی است. تغذیه مناسب می‌تواند به بهبود علائم کم کاری تیروئید کمک کرده و کیفیت زندگی را بهبود بخشد. در ادامه، چند راهنمایی برای رژیم غذایی مناسب برای افراد با کم کاری تیروئید آورده شده است:

1. مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی : مواد مغذی اصلی مانند مواد غذایی حاوی آهن، سلنیم، آهن، ویتامین D، و ویتامین B12 برای افرادی با کم کاری تیروئید حیاتی است. مصرف مواد غذاییی مانند ماهی، مرغ، سبزیجات تازه، میوه‌ها، حبوبات، پنیر، تخم مرغ و محصولات لبنی می‌تواند به تأمین این مواد مغذی کمک کند.
2. کنترل مصرف غذاهای پرکربوهیدرات : مصرف بیش از حد غذاهای پرکربوهیدرات می‌تواند موجب افزایش وزن و تشدید علائم کم کاری تیروئید شود. بنابراین، مصرف معقول غذاهایی مانند نان، برنج، آرد، و محصولات شیرینی‌پزی مهم است.
3. مصرف مواد غذایی حاوی آهن : کمبود آهن می‌تواند یکی از علائم کم کاری تیروئید را تشدید کند. بنابراین، مصرف غذاهای حاوی آهن مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، سبزیجات تازه و غلات کامل توصیه می‌شود.
4. کنترل مصرف غذاهای حاوی گلوتن : برخی از افراد با کم کاری تیروئید ممکن است حساسیت به گلوتن داشته باشند که می‌تواند عوارض بیشتری را ایجاد کند. بررسی این موضوع با پزشک و اگر لازم با متخصص تغذیه مهم است.
5. مصرف مواد غذایی حاوی سلنیم : سلنیم یک ماده مغذی است که می‌تواند به بهبود عملکرد تیروئید کمک کند. مواد غذایی مانند ماهی، میوه‌ها، سبزیجات و برخی از محصولات غله منابع خوبی از سلنیم هستند.

در کنار اینها، مهم است که افراد با کم کاری تیروئید به مصرف مکمل‌های معدنی و ویتامینی بپردازند، اما قبل از هر تصمیمی، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه خود مشورت کنند. همچنین، تغییرات در رژیم غذایی باید با پزشک مورد اعتماد شما هماهنگ شود تا به بهترین نتیجه دست یابید.

کم کاری تیروئید و چاقی

کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدی) می‌تواند به علل مختلفی منجر به چاقی شود. این اختلال می‌تواند بر تعادل هورمون‌های بدن تأثیر بگذارد و فرآیندهای متابولیک را کند کند. در ادامه، چندین راه که کم کارکردن تیروئید می‌تواند منجر به چاقی شود آورده شده است:

1. کاهش نرخ متابولیسم بدن : تیروئید هورمون‌هایی تولید می‌کند که بر نرخ متابولیسم بدن تأثیر می‌گذارند. هنگامی که تیروئید کم کاری دارد، نرخ متابولیسم بدن کاهش می‌یابد و بدن سوخت و ساز ناکافی را تجربه می‌کند که ممکن است منجر به افزایش وزن و چاقی شود.
2. افزایش توده چربی بدن : کم کاری تیروئید می‌تواند به افزایش توده چربی بدن منجر شود. این اختلال می‌تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم باعث افزایش چربی‌های بدنی شود، به خصوص در مناطقی مانند شکم و کمر.
3. افزایش اشتها: برخی افراد با کم کاری تیروئید افزایش اشتها و حس گرسنگی را تجربه می‌کنند که ممکن است باعث مصرف بیش از حد غذا و افزایش وزن شوند.
4. تغییرات در میزان آب و نمک : کم کاری تیروئید می‌تواند باعث اختلالات در متابولیسم آب و نمک شود که می‌تواند منجر به وزن اضافی و حفظ مایعات در بدن شود.
5. تأثیر بر سطوح هورمون‌های دیگر: کم کاری تیروئید ممکن است بر سطوح هورمون‌های دیگر مانند افزایش کورتیزول و افزایش مقاومت به انسولین تأثیر بگذارد که هر دوی این موارد می‌توانند به افزایش وزن منجر شوند.

به طور کلی، کم کاری تیروئید یکی از عواملی است که می‌تواند به چاقی منجر شود اما توجه به تشخیص صحیح و درمان این اختلال می‌تواند به کنترل وزن کمک کند. مشاوره با پزشک و تغییرات مناسب در رژیم غذایی و سبک زندگی می‌تواند موثر باشد.

 

نقش پزشکان متخصص در درمان کم کاری تیروئید

پزشکان نقش بسیار حیاتی در تشخیص، درمان، و مدیریت کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدی) دارند. آن‌ها با دقت به علائم و نتایج آزمایشات پزشکی تشخیص درستی را برای بیماران تعیین می‌کنند.

به عنوان بخشی از درمان، پزشکان داروهایی مانند لووتیروکسین را به بیماران تجویز می‌کنند. این داروها برای جبران کمبود هورمون تیروئید و بهبود علائم کم کارکردن تیروئید مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پزشکان باید پیگیری مداومی بر روی بیماران خود داشته باشند، شامل بررسی دوره‌ای سطوح هورمون تیروئید و وضعیت بالینی بیمار است. آن‌ها نیز می‌توانند تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی بیمار را مشاوره و راهنمایی کنند.

پزشکان در مدیریت عوارض و عوارض جانبی مرتبط با درمان نیز نقش دارند. آن‌ها باید بتوانند به عوارض ممکن و نحوه مدیریت آنها پی ببرند و برای بیماران راه حل‌های مناسب ارائه دهند.

به طور کلی، پزشکان با دقت در تشخیص و درمان کم کارکردن تیروئید ، می‌توانند بهبود وضعیت بالینی بیماران را تضمین کنند و کیفیت زندگی آن‌ها را بهبود بخشند.

 

 

مرکز تخصصی طب کار سلامت سام پارس آماده ارائه خدمات طب کار به سازمان ها، ارگان ها و مراکز درمانی می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص معاینات طب کار با ما تماس بگیرید.

زهرا غلامی کارشناس بهداشت‌ حرفه‌ ای‌ مرکز تخصصی طب کار سلامت سام پارس